Σπάει ο Δίσκος της Φαιστού! Εξελίξεις στο ζήτημα της αποκρυπτογράφισης.

Εξελίξεις έχουμε στο θέμα της αποκρυπτογράφισης του Δίσκου της Φαιστού. Ο καθηγητής Γκάρεθ Όουες ο οποίος διαμένει στην Κρήτη εδώ και 25 χρόνια ανακοίνωσε επίσημα ότι το ζήτημα έχει προχωρήσει:

Έχουμε διαβάσει με βεβαιότητα το 80% των συμβόλων.Άλλο ένα 15 τοις εκατό πιστεύουμε πώς γνωρίζουμε τις φωνητικές του αξίες.

Ένα 5% δεν έχουμε ιδέα τί συμβολίζει γιατί δεν έχουν βρεθεί πουθενά παρόμοια σύμβολα.

Πρόκειται μάλλον για θρησκευτικό κείνενο.

Η ανάγνωση έγινε σε σύγκριση με τα σύμβολα της Γραμμικής Β που γράφει ελληνικά.Το πρόβλημα είναι ότι με αυτές τις φωνητικές αξίες δεν ξέρουμε τί γράφει η επιγραφή.Πάντως η γλώσσα μοιάζει πολύ με αυτή της γραμμικής Α (επίσης αναποκρυπτογράφιτη) η οποία πιστεύεται ότι είναι η γλώσσα των Μινωιτών.

Παρόλο που η γλώσσα της Γραμμικής Α (και του Δίσκου της Φαιστού) είναι άγνωστη,ο Όουενς υποστηρίζει ότι αντίθετα με ότι έχει διατυπωθεί κατά καιρούς ότι είναι ινδοευρωπαϊκή,γεγονός που καταρρίπτει πολλές θεωρίες για το ζήτημα (σημιτική προέλευση,ετρουσκική,κ.α.).Επίσης ,σύμφωνα με τον ίδιο πάντα πρόκειται για θρησκευτικό κείμενο.

Περιμένουμε με αγωνία την τελική αποκρυπτογράφιση και την αναγνώριση της γλώσσας του κειμένου.

Read More

Αρχαίες περσικές επιγραφές και η ελληνική παρουσία

Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι επιγραφές που βρέθηκαν στην Οχύρωση της αρχαίας περσικής Περσεπόλεως, στο νότιο δυτικό Ιράν.
Μετά από δεκάδες χρόνια ερευνών όπου πολυάριθμοι μελετητές και γλωσσολόγοι είχαν ως αντικείμενο την αποκρυπτογράφηση των επιγραφών αυτών διαπίστωσαν πως πέρα από τη βασιλική περσική γραφή, που είναι γνωστή, υπήρχε και η λαϊκή μορφή της περσικής γλώσσας.
Μια ισχυρή απόδειξη αποτελεί ένας μισο-κατεστραμμένος πήλινος δίσκος που είναι χαραγμένος με αρχαία περσική γραφή που ήταν σε καθημερινή χρήση.
Ο δίσκος αυτός βρέθηκε στην περιοχή της Οχύρωσης της αρχαίας Περσεπόλεως και βρίσκεται σήμερα στο Ανατολικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου του Σικάγου.
Η ενεπίγραφη πινακίδα αποτελούσε διοικητικό αρχείο πληρωμών για διάφορα προϊόντα πέντε οικισμών της περιοχής της Περσεπόλεως και χρονολογείται γύρω στο 500 π.Χ.

«Έχουμε τη δυνατότητα να δούμε πώς οι Πέρσες οι οποίοι ζούσαν στο κέντρο της περσικής αυτοκρατορίας συνήθιζαν να γράφουν στην καθημερινότητα τους, στην περσική γλώσσα και γραφή», δήλωσε ο Γκιλ Στάιν διευθυντής του Ανατολικού Ινστιτούτου και συμπλήρωσε πως «η ανακάλυψη αυτή είναι για μας μια μεγάλη έκπληξη».

Σημειώνεται πως η αρχαία περσική γραφή ήταν από τις πρώτες σφηνοειδείς που είχαν αποκρυπτογραφηθεί μεταξύ των ετών 1800-1840.

Πρόγονος της σύγχρονης περσικής

Με την αποκρυπτογράφηση, οι μελετητές παρατήρησαν πως η αρχαία περσική ήταν πρόγονος της σύγχρονης περσικής και μάλιστα σχετική με την σανσκριτική γλώσσα.
Μπορούσαν έτσι να καταλάβουν τις επιγραφές του Δαρείου, του Ξέρξη, και των διαδόχων του, των βασιλέων της περσικής αυτοκρατορίας που ιδρύθηκε από τον Κύρο τον Μέγα, στα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. για να διαλυθεί από το Μέγα Αλέξανδρο και τους διαδόχους του μετά το 330 π.Χ.
Μέχρι σήμερα οι περισσότεροι γραφολόγοι της αρχαίας περσικής γραφής πίστευαν πως η περσική γλώσσα και γραφή χρησιμοποιούνταν μόνο από τους βασιλείς για να δώσουν το στίγμα τους στα έργα που είχαν πράξει.
Για να καταγράψουν οποιαδήποτε άλλες πληροφορίες που σχετίζονταν με διοικητικά θέματα οι Πέρσες χρησιμοποιούσαν άλλες γλώσσες και γραφές όπως αραμαϊκή, βαβυλωνιακή, ελαμιτική, που προέρχονταν από λαούς της αυτοκρατορίας τους.

Δεκάδες χιλιάδες πινακίδες

Οι δίσκοι, όμως, που ανακαλύφθηκαν, στην παλιά οχύρωση της Περσεπόλεως, έδωσαν μια νέα διάσταση στο γλωσσικό υπόβαθρο της περσικής αυτοκρατορίας. Διενεργήθηκαν σχετικές αρχαιολογικές ανασκαφές από το Ανατολικό Ινστιτούτο στη δεκαετία του 1930, με άδεια της ιρανικής κυβέρνησης και εστάλησαν στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου το 1937 στα πλαίσια ενός μακροπρόθεσμου δανεισμού για ανάλυση και μελέτη των αρχαίων επιγραφών.
Το αρχείο που διαμορφώθηκε είναι τεράστιο, αφού περιλαμβάνει δεκάδες χιλιάδες πήλινες πινακίδες και θραύσματα με κείμενα στη γλώσσα των Ελαμιτών, που ήταν η εντόπια γλώσσα και γραφή, 2.000 χρόνια πριν την ίδρυση της περσικής αυτοκρατορίας.
Περιλαμβάνει, επίσης, εκατοντάδες πήλινες πινακίδες και θραύσματα χαραγμένα στην αραμαϊκή γλώσσα, που ήταν μια σημιτική γλώσσα που χρησιμοποιούνταν στο μεγαλύτερο μέρος της Μέσης Ανατολής από την εποχή των Ασσυρίων και των Βαβυλωνίων (9ο-8ο αιώνες π.Χ.)
Περιλαμβάνει, ακόμη, χιλιάδες δισκία που αν και δεν περιέχουν κάποια γραφή εντούτοις είναι αξιόλογα λόγω των σφραγίδων που είναι χαραγμένες σε αυτά. Δεκάδες μελετητές ασχολήθηκαν επί πολλά χρόνια για να αποκρυπτογραφήσουν τις πινακίδες αυτές.

Τα σημαντικά κείμενα

Σημαντικά θεωρούνται πως στις χιλιάδες αυτές επιγραφές της αρχαίας Περσεπόλεως έχουν βρεθεί :
-Ένα κείμενο στα φρυγικά (που ήταν γλώσσα της δυτικής Ανατολίας (στη σημερινή Τουρκία).
-Ένα ελληνικό κείμενο και
-Ένα κείμενο στα περσικά της γλώσσας των ηγεμόνων της αυτοκρατορίας.
Εκείνο το οποίο διαπιστώθηκε από την ανάλυση των αρχαιολογικών στοιχείων είναι πως οι γραφείς των πινακίδων αυτών είχαν μεγάλη ευχέρεια να γράφουν σε πολλές γλώσσες, πράγμα το οποίο δηλώνει τη μόρφωση τους αλλά και τη γνώση των αρχαίων γλωσσών.
Το καλό είναι πως η καταγραφή σε πολλές γλώσσες δίνει τη δυνατότητα στους γραφολόγους να αποκρυπτογραφήσουν και γλώσσες που σε κάθε άλλη περίπτωση θα ήταν αδύνατο να το πράξουν.
Η εύρεση αρχαίων ελληνικών πινακίδων στάθηκε ως οδηγός για αποκρυπτογράφηση και άλλων γλωσσών.
Η πρώτη ανακοίνωση για την ανακάλυψη της αρχαίας περσικής διαλέκτου έγινε το Νοέμβριο του 2006 σε συνέδριο που έγινε στο Παρίσι, σε συνεργασία του πανεπιστημίου του Σικάγου.
Μια σχετική μελέτη, «Οι γλώσσες της αρχαίας Περσίας», των Στόλπερ και Γιαν Ταβερνιέρ του Πανεπιστημίου Leuven του Βελγίου δημοσιεύθηκε πριν από δύο χρόνια.

Read More

Ο δίσκος της Φαιστού

Ο δίσκος της Φαιστού είναι ένας πήλινος δίσκος ψημένο πηλό που περιέχει σε σπειροειδή διάταξη κάποια σύμβολα-εικόνες πατημένες με σφραγίδα.Βρέθηκε το 1908 στον αρχαιολογικό χώρο του παλατιού της Κνωσού στην Κρήτη από ένα Ιταλό αρχαιολόγο.Οι προσπάθειες που έγιναν μέχρι σήμερα για την αποκρυπτογράφισή του έχουν αποβεί άκαρπες.

περιγραφή του δίσκου
Ο δίσκος είναι φτιαγμένος από ψημένο πηλό και είναι διαμέτρου 15 εκατοστών.Περιέχει περίπου 241 σύμβολα αποτυπωμένα και στις δύο όψεις του δίσκου μέσα σε μια σπείρα από τα οποία τα 45 μοναδικά και επαναλαμβάνονται σε διάφορες θέσεις μέσα στο δίσκο.Τα σύμβολα αυτά είναι πατημένα με έτοιμες φτιαγμένες σφραγίδες και έχει διατυπωθεί η άποψη ότι αποτελεί το πρώτο δείγμα κινητών στοιχείων τυπογραφίας.

Τί είναι ο δίσκος
Η επικρατούσα σήμερα ακαδημαϊκή άποψη είναι ότι ο δίσκος είναι κείμενο σε συλλαβική ή λογοσυλλαβική γραφή λόγω του περιορισμενου του αριθμού των συμβόλων,45 το σύνολο.Η φύση του κειμένου και η γλώσσα που είναι γραμμένο παραμένουν άγνωστα.

Παρόμοια σύμβολα,όχι πανομοιότυπα, είναι χαραγμένα πάνω στο τσεκούρι του Αρκαλοχωρίου.

Υπάρχουν όμως και άλλες απόψεις που υποστηρίζουν ότι ο δίσκος δεν είναι κείμενο αλλά είναι αστρονομικός ή ημερολόγιο ,που περιγράφει τις εποχές καθώς και τις περιοχές που γίνονταν οι διάφορες καλλιέργειες,ή ακόμη και επιτραπέζιο παιχνίδι.

προσπάθειες για αποκρυπτογράφιση
Πολλοί,επιστήμονες και ερασιτέχνες, προσπάθησαν να αποκρυπτογραφίσουν το κείμενο χρησιμοποιώντας διάφορες γλώσσες όπως τα ελληνικά,τα λουβικά,τα σημιτικά,τα χιττιτικά ακόμη και τα βασκικά φτάνοντας πολλές φορές σε σημείο να κάνουν και ευφάνταστες μεταφράσεις.Καμία όμως από αυτές δεν βασίζεται σε επιστημονικά κριτήρια και καμία από τις γνωστές γλώσσες δεν φαίνεται να ταιριάζει.

Συγκρίσεις που έχουν γίνει με τα λουβικά ιερογλυφικά δείχνουν ότι υπάρχει μια οπτική ομοιότητα ανάμεσα σε κάποια σύμβολα των δύο γραφών.Όμως τα στοιχεία που έχουμε είναι λιγοστά για να φτάσουμε σε ασφαλή συμπεράσματα.

Επίσης τα σύμβολα του δίσκου δεν φαίνεται να συνδέονται με τις άλλες κρητικές γραφές,τα ιερογλυφικά κρητικά,την γραμμική Α και Β.

Καμία όμως από τις υποτιθέμενες μεταφράσεις μέχρι σήμερα δεν στέκει γερά στα πόδια και απαιτούνται περισσότερα ευρήματα για πιο ασφαλή συμπεράσματα.

οι άλλες απόψεις

Επιτραπέζιο παιχνίδι
Παρατηρήθηκε ότι ο δίσκος φέρει ομοιότητα με κάποια επιτραπέζια δισκοειδή παιχνίδια πολύ διαδεδομένα στην αρχαία Αίγυπτο ,όπως το Μέχεν που συμβόλιζε ένα φίδι τυλιγμένο σε σπείρα.

το αρχαίο αιγυπτιακό επιτραπέζιο παιχνίδι Μέχεν

Ο δίσκος της Φαιστού μοιάζει με αυτά τα παιχνίδια ,έχει και αυτός σπείρα και μάλιστα μερικά σύμβολά του μοιάζουν με σύμβολα που έχουν βρεθεί σε αρχαία αιγυπτιακά παιχνίδια.

Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο και ο δισκος είναι επιτραπέζιο παιχνίδι θα πρέπει να υπάρχουν και άλλοι.

Ερμηνεία από ηλικιωμένη κρητικιά

Αξιοσημείωτη η ερμηνεία που έδωσε στο δίσκο μια ερασιτέχνιδα,Κρητικιά ηλικιώμενη το 2011,η Ζαφείρω Γεωργουλάκη η οποία τον μελετά περισσότερο από είκοσι χρόνια.Σύμφωνα με την ίδια ο δίσκος δεν είναι ημερολόγιο αλλά χάρτης με τα βασίλεια και τα προϊόντα που εμπορεύονταν οι Μινωΐτες.Στη μία όψη βρίσκονται τα βασίλεια της Ευρώπης και στην άλλη της Αφρικής.Το κυκλικό σχήμα,συνεχίζει η ίδια ,δείχνει ότι οι Μινωίτες γνώριζαν ότι η Γη είναι στρογγυλή.

Τί γνωρίζουμε για τον δίσκο μέχρι σήμερα
Παρ'όλα αυτά από τότε που ανακαλύφθηκε μέχρι σήμερα έχουμε μάθει αρκετά πράγματα γι'αυτόν.

Αρχικά πιστευόταν ότι ίσως φτιάχτηκε εκτός Κρήτης ,αλλά με τον καιρό όλο και περισσότερα σύμβολά του έχουν συνδεθεί με την κρητικό πολιτισμό,τρόπο ζωής και τη φύση της περιοχής.

Tο σύμβολο με το κεφάλι με το "κούρεμα Μοϊκανού" ο Έβανς το είχε συνδέσει με τα φτερά που έβαζαν στις περικεφαλαίες ανάλογα με αυτά των Φιλισταίων και Αιγυπτίων.Ενώ ο Γκρούμαχ υποστήριξε ότι συμβολίζει το συνδυασμό πολεμιστή-κόκκορα,πουλί που ήταν ιερό στη Κρήτη.Επίσης το σύμβολο που απεικονίζει μια γυναίκα ενώ ο Έβανς το είχε ερμηνεύσει ως μια τυπική κρητικιά της εποχής,ο Γκρούμαν το ταυτοποιήσε με τη θεά-ιπποποταμίνα Θουάρτου από την Αίγυπτο.

Η Αίγυπτος,που βρισκόταν μόλις μερικές μέρες ταξίδι από την Κρήτη, είχε στενές επαφές με την περιοχή και είναι φανερές οι επιδράσεις στην τέχνη και άλλους τομείς.Από την άλλη πλευρά μινωϊκές τοιχογραφίες έχουν βρεθεί και στην Αίγυπτο.

Επίσης,από τον τρόπο που είναι διαταγμένα τα σύμβολα και τη σπείρα, γνωρίζουμε ότι ο δημιουργός του ήταν αριστερόχειρας ,οπότε και ο δίσκος διαβάζεται από δεξιά προς αριστερά,ακολουθώντας τη σπείρα από έξω κυκλικά προς το κέντρο.

Παρά τη σχετική πρόοδο το ζήτημα της αποκρυπτογράφισης παραμένει ανοιχτό,120 χρόνια μετά την ανακάλυψη του δίσκου και χρειάζονται οπωσδήποτε νέα ευρήματα για να βοηθηθεί η κατάσταση.Ανάλογη στασιμότητα υπάρχει και στο θέμα της αποκρυπτογράφισης της Γραμμικής Α και των κυπρομινωϊκών συμβόλων.

Σχετικές αναρτήσεις

• Η θεά του έρωτα Αστάρτη ξεκλειδώνει το μυστήριο του Δίσκου της Φαιστού.
• Οι μινωικός πέλεκυς του Αρκαλοχωρίου
• Η γραμμική Α

Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Τα μυστικά του Δίσκου της Φαιστού αποκαλύπτονται στο Καίμπριτζ

Read More

Η γραφή της κοιλάδας του Ινδού ποταμού

σφραγίδα από την κοιλάδα του Ινδού ποταμού

Στα μέσα του 19ου αιώνα,στο σημερινό Πακιστάν ανακαλύφθηκαν τα ερείπια των  αρχαίων πόλεων της Χαράπα και του Μοχέντζο Ντάρο που άνηκαν στον πολιτισμό της κοιλάδας του Ινδού ποταμού.

Μαζί της είχαν βρεθεί και μερικές σφραγίδες σε μιά άγνωστη γραφή με χρονολογία κατασκευή τους περίπου το 2000 π.Χ.

Με την αλλαγή του αιώνα ο αριθμός παρόμοιων σφραγίδων αυξήθηκε σε μερικές χιλιάδες.Οι σφραγίδες αυτές έχουν όλες τους σύντομες επιγραφές ,γεγονός που καθιστά την αποκρυπτογράφισή τους εξαιρετικά δύσκολη.

Μέχρι σήμερα κανείς δεν έχει να 'σπάσει' τα σύμβολα των σφραγίδων και να τα κάνει να μιλήσουν και έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες για το αν αποτελούν πραγματικό σύστημα γραφής ή απλά σύμβολα.

Σε όλες τις σφραγίδες τα σύμβολα αριθμούν περίπου 400 με 600 τα οποία σύμφωνα με τους υποστηρικές της θεωρίας που λέει ότι πρόκειται για γραφή,αποτελούν όλα μαζί ένα ιδεοσυλλαβικό σύστημα.

Δηλαδή υπάρχουν σύμβολα που το καθένα είναι μια συλλαβή καθώς και άλλα που συμβολίζουν κάτι,ένα ζώο,πράγμα ή ίσως μια ιδέα.Για να καταλάβετε,παρόμοιο σύστημα ήταν η Γραμμική Α,η Γραμμική Β,το σουμεριακό και το ακκαδικό σύστημα γραφής.

σύμβολα από τις σφραγίδες

Όσον αφορά τη γλώσσα της γραφής,πιστεύεται ότι ίσως αυτή ήταν μια μεμονωμένη γλώσσα (που δεν σχετίζεται με καμία γνωστή του παρόντος ή του παρελθόντος),μια άρεια γλώσσα (ινδοευρωπαϊκή) ή πιθανώς μια δραβιδική γλώσσα συγγενική της ντόπιας πακιστανικής μπραχούι και της μεγάλης δραβιδικής γλωσσικής ομάδας της νότιας Ινδίας.

Αναλύσεις και συγκρίσεις που έγιναν μέχρι σήμερα από ανθρώπους και υπολογιστές δεν καρποφόρησαν ,κυρίως εξαίτιας του λόγου που ανέφερα πιο πάνω,του σύντομου μήκους των κείμενων,την άγνωστη γλώσσα και την έλλειψη δίγλωσσων κειμένων.Το εκτενέστερο κείμενο έχει μήκος 27 γράμματα.

αγαλματίδιου του Βασιλιά-Ιερέα από τη Χαράππα

σφραγίδα με μονόκερο σε άγνωστη γραφή

Ο πολιτισμός της κοιλάδας του Ινδού ποταμού ,στον όποιον ανήκουν οι σφραγίδες,εκτεινόταν σε μια τεράστια περιοχή που συμπεριλάμβανε ολόκληρο το Πακιστάν,το μισό Αφγανιστάν, καθώς και περιοχές του νοτιοανατολικού Ιράν και της δυτικής Ινδίας.

Ήταν εξαιρετικά προηγμένος για την εποχή του ,με ανεπτυγμένες τις τέχνες,γλυπτική και κεραμική σε σημείο εφάμιλλο της αρκετά μεταγενέστερης κλασσικής ελληνικής και ελληνιστικής τέχνης.

Μάλιστα όταν ανακύφθηκαν τα πρώτα ευρήματα οι επιστήμονες όταν άκουσαν ότι πρόκειται για αντικείμενα της Εποχής του Χαλκού (2000 πΧ) νόμισαν ότι πρόκειται για λανθασμένη χρονολόγιση.

Read More

η ετεοκυπριακή γλώσσα

Η ετεοκυπριακή ήταν η προελληνική γλώσσα της Κύπρου που μιλιόταν στο νησί κατά την εποχή του Σιδήρου.

Η λέξη 'ετέος' σημαίνει αληθινός και ανάφερεται σε προελληνικές γηγενείς γλώσσες. Ανάλογα χρησιμοποιείται και το 'ετεοκρητικός'.

Από τον 10 πΧ αιώνα άρχισε να δέχεται ισχυρές πιέσεις από την γλώσσα των Ελλήνων αποίκων την αρκαδοκυπριακή ελληνική και συνέχισε να φθίνει συνεχώς μέχρι τον 4ο πΧ αιώνα οπότε και εξαφανίστηκε.

Γραφόταν στο λεγόμενο κυπριακό συλλαβάριο.

συντρίμια της Αμαθούντας

Η φύση και προέλευση της γλώσσας παραμένει ακόμη μυστήριο και μας είναι γνωστή μόνο από μερικές επιγραφές κάποιες από τις οποίες ήταν δίγλωσσες στα ετεοκυπριακά και τα ελληνικά.

Για την προέλευσή της έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες.Κάποιοι γλωσσολόγοι ισχυρίζονται ότι η γλώσσα σχετίζεται με αυτή της επιγραφής της Λήμνου και  την ετρουσκική ,ενώ άλλοι τη συνδέουν με σημιτικές γλώσσες.Μέχρι σήμερα όμως καμία από αυτές τις απόψεις δεν ευσταθεί λόγω λιγοστών ευρημάτων και στοιχείων.

Πιθανολογείται όμως ότι η γλώσσα του κυπριακού συλλαβαρίου είναι η ίδια με αυτή που γράφει το κυπρομυνωϊκό συλλαβάριο το οποίο αποτελεί μια παραλλαγή της μινωικής γραμμικής Α.

ετεοκυπριακή επιγραφή

Η πιο γνωστή ετεοκυπριακή επιγραφή είναι μια μαρμάρινη πλάκα που βρέθηκε στην ακρόπολη της Αμαθούντας το 1913 και χρονολογείται στο 600 πΧ.Πρόκειται για μια δίγλωσση επιγραφή στα ετεοκυπριακά και στα αττικά ελληνικά:

Read More

Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν χαμένη γλώσσα!

Μέρος της πινακίδας του Ντιγιαρμπακίρ (800π.Χ.) γραμμένης σε μια άγνωστη γλώσσα

 Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν στην νοτιοανατολική Τουρκία στοιχεία για την ύπαρξη μιας ξεχασμένης γλώσσας που μιλιόταν στην περιοχή πριν από 2500 χρόνια κατά την εποχή της Ασσυριακής Αυτοκρατορίας.

Πιστεύεται ότι η γλώσσα αυτή μιλιόταν στην ασσυριακή πόλη Τουσάν από εποίκους που προήλθαν από τα βουνά Ζάγρος στα σημερινά σύνορα της Τουρκίας με το Ιράν και Ιράκ.

Ο πληθυσμός αυτός πιθανώς μετεγκαταστάθηκε στην περιοχή βιαίως από τους Ασσυρίους ,μια πρακτική που την χρησιμοποιούσαν ευρέως.Εκεί αναγκάστηκαν να χτίσουν μια συνοριακή πόλη και να καλλιεργούν τα περίχωρά της.

Οι γνώσεις που έχουμε γι'αυτή τη γλώσσα προέρχονται από μία και μόνο επιγραφή η οποία ψήθηκε μετά από πυρκαγιά στο παλάτι της Τουσάν και έτσι έφτασε ως τις μέρες μας.Χρονολογείται στο 800 π.Χ. και είναι γραμμένη σε σφηνοειδή γραφή.Πρόκειται για μια λίστα γυναικείων ονομάτων οι οποίες πιθανολογείται ότι ήταν ακόλουθες στο παλάτι της περιοχής.

Συνολικά στην επιγραφή καταμετρούνται 144 ονόματα από τα οποία είναι ευανάγνωστα τα 60.Από αυτά μόνο 15 μπορούν να ετυμολογηθούν σύμφωνα με αναγνωρίσιμες γλώσσες της εποχής.Τα υπόλοιπα φαίνεται να μην σχετίζονται ούτε με τα ασσυριακά,τα αιγυπτιακά,τα ουραρτικά αλλά ούτε και με τα ελαμιτικά ή τα δυτικά σημιτικά,γλώσσες της εποχής.

Για ποιά ακριβώς είναι η γλώσσα της επιγραφής γίνονται διάφορες οικασίες.Μία υποστηρίζει ότι είναι τα σουμβρικά,μια γλώσσα που μιλιόταν στην περιοχή πριν την άφιξη των Ασσυρίων.Αλλά από όσο γνωρίζουν οι ιστορικοί τα σουμβρικά δεν γράφτηκαν ποτέ και επιπλέον ίσως να αποτελούσαν και διάλεκτο της χουρικής.

Μία άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι ήταν η γλώσσα του λαού των Μούσκι ο οποίος μετανάστευε στην περιοχή ,την εποχή που ψήθηκε η επιγραφή.Αλλά αυτός ο λαός δεν εμφανίζεται στις διοικητικές επιγραφές των Ασσυρίων,οπότε θα πρέπει να υποτεθεί ότι είτε σκλαβώθηκε από αυτούς είτε διείσδυσε στην ασσυριακή αυτοκρατορία,υποθέσεις για τις οποίες δεν υπάρχουν στοιχεία.

Πιο πιθανή φαίνεται η περίπτωση η γλώσσα να προέρχεται από άλλο μέρος της αυτοκρατορίας και να έφτασε στην περιοχή ύστερα από αναγκαστική μετεγκατάσταση.

Η μετεγκατάσταση λαών ήταν μια πάγια τακτική που ακολουθούσαν οι Ασσύριοι βασιλιάδες ειδικά μετά την επέκταση της αυτοκρατορίας το 900 π.Χ.Αυτό γινόταν με σκοπό να σπάσουν τη ντόπια ελίτ και να επιβληθούν στην περιοχή.Ο μετακινημένος λαός στη νέα του πατρίδα εξαρτώταν εξ ολοκλήρου από την ασσυριακή διοίκηση για την επιβίωσή του.

Η πινακίδα σήμερα φυλάσσεται στο Ντιγιαρμπακίρ της Τουρκίας και ελπίζεται ότι θα εκτεθεί σύντομα σε κοινή θέα.

Read More

οι παλαιοϊταλικές γλώσσες

Στην αρχαία ιταλική χερσόνησο,κυρίως στην κεντρική και νότια, μιλιόταν μια ομάδα συγγενικών,ινδοευρωπαϊκών γλωσσών των λεγόμενων και ιταλικών.Ήταν ένα σύνολο γλωσσών αυτόνομων γλωσσών,συγγενικών μεταξύ τους.

 Μέχρι τον 1ο αιώνα μ.Χ. είχαν εξαφανιστεί όλες πλην μίας που επικράτησε παντού στη χερσόνησο,των λατινικών.Πιο κοντά στις ιταλικές από τους άλλους κλάδους της ινδοευρωπαϊκής είναι οι κελτικές με τις οποίες κατατάσσονται σε έναν ευρύτερο γαλλοϊταλικό κλάδο.

οι  παλαιοϊταλικές γλώσσες

Οι ιταλικές,λοιπόν,γλώσσες χωρίζονται σε δύο βασικούς κλάδους:

• τον οσκοουμβρικό
• και τον φαλισκολατινικό

ο  οσκοουμβρικός περιλαμβάνει τις εξής γλώσσες:

• οσκικά (νοτιοκεντρική Ιταλία)
• ουμβρικά (βορειοκεντρική Ιταλία)
• βολσκικά
• μαρσινικά
• νότια πισκενικά (κεντρική Ιταλία)
• σαβινικά (κεντρικά Απέννινα)
• 
  

ο φαλισκολατινικός κλάδος περιλαμβάνει τις:

• λατινικά (στο Λάτιο)
• φαλισκανικά (βόρεια της Ρώμης και πιθανώς στη Σαρδηνία)
• 
  

Εκτός από αυτές στις ιταλικές γλώσσες κάποιες φορές χωρίς μεγάλη σιγουριά περιλαμβάνονται και τα βενετικά τα οποία όμως είχαν και πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τις γερμανικές γλώσσες.

 Επίσης τα Αικουϊανικά ανατολικά και πολύ κοντά στη Ρώμη και τα Βεστιανικά από τους Βεστίνους στην βορειοανατολική Ιταλία.Αυτές μέχρι σήμερα δεν έχουν καταταχθεί σε κάποιο ιταλικό κλάδο.

Με την επέκταση των Λατίνων και την εξάπλωση της στρατιωτικής και πολιτικής επιρροής τους σε ολόκληρη τη χερσόνησο,οι ντόπιες γλώσσες άρχισαν να φθείρονται από λαϊκά λατινικά και τελικά αντικαταστάθηκαν παντού από αυτά.

Η λατινική ακολούθως επεκτάθηκε στα πέρατα της αυτοκρατορίας και πολλοί λαοί την υιοθέτησαν ξεχνώντας σε πολλές περιπτώσεις παντελώς τη μητρική τους γλώσσα.Απόγονοί της σήμερα είναι οι ρωμανικές γλώσσες (γαλλικά,ιταλικά,ρουμάνικα,ισπανικά,πορτογαλλικά,βλάχικα και άλλες)

Οι πρώτες γραπτές μαρτυρίες που έχουμε από αυτές είναι επιγραφές στην Ουμβρική γλώσσα που χρονολογούνται στον 7ο αιώνα π.Χ.Είναι γραμμένες στο ελληνικό αλφάβητο όπως και όλες οι άλλες επιγραφές των ιταλικών γλωσσών.

Στις ιταλικές γλώσσες αυτές εμφανίζονται επιρροές λιγότερο από τα ετρουσκικά και κυρίως από τα αρχαία ελληνικά.

Οι λεγόμενες ιταλικές γλώσσες ήταν ινδοευρωπαϊκής προέλευσης και δεν πρέπει να συγχέονται με κάποιες γλώσσες που μιλιούνταν στο βορρά,όπως τα ετρουσκικά και τα ραιτικά,οι οποίες είναι προϊνδοευρωπαϊκές και αγνώστου προελεύσεως.

 Επίσης δεν περιλαμβάνονται οι γλώσσες της Σικελίας,τα σικελικά (ινδ.),ελυμιανά (άγνωστης προελ. ίσως και ινδ.) και σικενικά (αγν.προελ.).

Read More

η φρυγική γλώσσα

η φρυγική γλώσσα

Η φρυγική  ήταν μια ινδοευρωπαϊκή γλώσσα που μιλιόταν από τους Φρύγες στην Μικρασία κατά την κλασσική αρχαιότητα από τον 8o π.Χ. έως τον 5ο μ.Χ. αιώνα μέχρι την εξαφάνισή της.

Ήταν σύγγενης γλώσσα της ελληνικής και από κάποιους επιστήμονες κατατάσσεται στον ελληνοφρυγικό κλάδο.Τα φρυγικά χωρίζονται στα παλαιοφρυγικά και τα νεοφρυγικά.

Σχετικά με την προέλευση της γλώσσας πολύ γνωστό είναι το πείραμα του Φαραώ Ψαμμέτιχου.

Κάποτε ο Φαραώ της Αιγύπτου Ψαμμέτιχος θέλησε να μάθει ποιά ήταν η πρώτη γλώσσα που μιλούσαν οι άνθρωποι.

Γι'αυτό έδωσε δύο μωρά σε έναν βοσκό σε ένα απομακρυσμένο μέρος και τον διέταξε να μην τους μιλάει καθόλου μέχρι να πουν μόνα τους την πρώτη τους  λέξη.

'ΒΑΒΑ: ΜΕΜΕϜΑΙΣ: ΠΡΟΙΤΑϜΟΣ: ΚΦΙJΑΝΑϜΕJΟΣ: ΣΙΚΕΝΕΜΑΝ: ΕΔΑΕΣ” Βάβα,σύμβουλος,ηγέτης από τα Τυάνα, έκανε αυτή την αφιέρωση αυτή.

Τα μωρά μετά από κάποιο καιρό αναφώνησαν τη λέξη 'βέκος' που θα στα φρυγικά θα πει ψωμί.

Οπότε ο  Ψαμμέτιχος συμπέρανε ότι η πρώτη γλώσσα που μιλούσαν οι άνθρωποι ήταν η φρυγική.Σήμερα αυτή η ιστορία δεν μας βοηθάει και πολύ.

οι Φρύγες όταν ζούσαν στα βαλκάνια (πράσινο χρώμα)

Μέχρι σήμερα στα φρυγικά μαρτυρούνται μερικές εκατοντάδες λέξεις από σύντομες επιγραφές.

Κάποιες λέξεις παρουσιάζουν εκπληκτική ομοιότητα με τις αντίστοιχες ελληνικές και δεν πρέπει να θεωρηθούν δάνεια αλλά μάλλον κοινής προέλευσης.Γενικά και η όλη δομή της θυμίζει τα ελληνικά.

Οι Φρύγες αρχικά ζούσαν στην περιοχή της σημερινής βορείου Ηπείρου και δυτικής Μακεδονίας ,καθώς και στη Μυγδονία δίπλα στους αρχαίους Μακεδόνες την οποία και κατέκτησαν αργότερα.

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο αρχικά ονομάζονταν Βρύγες πριν μετοικήσουν στην Μικρασία και οι Αρμένιοι ήταν άποικοί τους.

Πιστεύεται ότι τα φρυγικά επηρεάστηκαν από τα θρακικά κατά το πέρασμα των Φρυγών από τη Θράκη στο δρόμο τους για τη Μικρασία.

Ο πυρήνας της Φρυγίας και η επέκταση του φρυγικού βασιλείου

Ηροδότου Ιστορίαι 7, 73)

Φρύγες δὲ ἀγχοτάτω τῆς Παφλαγονικῆς σκευὴν εἶχον, ὀλίγον παραλλάσσοντες. οἱ δὲ Φρύγες, ὡς Μακεδόνες λέγουσι, ἐκαλέοντο Βρίγες χρόνον ὅσον Εὐρωπήιοι ἐόντες σύνοικοι ἦσαν Μακεδόσι, μεταβάντες δὲ ἐς τὴν Ἀσίην ἅμα τῇ χώρῃ καὶ τὸ οὔνομα μετέβαλον ἐς Φρύγας. Ἀρμένιοι δὲ κατά περ Φρύγες ἐσεσάχατο, ἐόντες Φρυγῶν ἄποικοι. τούτων συναμφοτέρων ἦρχε Ἀρτόχμης Δαρείου ἔχων θυγατέρα.

"Κι οι Φρύγες είχαν εξάρτυση ολόιδια με τους Παφλαγόνες, με κάτι λίγες διαφορές μονάχα. Και, όπως λεν οι Μακεδόνες, αυτοί οι Φρύγες ονομάζονταν Βρύγες όσο καιρό ήταν στην Ευρώπη και κατοικούσαν στην ίδια περιοχή με τους Μακεδόνες· όταν όμως μετανάστευσαν στην Ασία, μαζί με τον τόπο άλλαξαν και τ᾽ όνομα. Οι Αρμένιοι πάλι είχαν εξάρτυση παρόμοια με τους Φρύγες, αφού ήταν άποικοι των Φρυγών. Αρχηγός και των δυο τους ήταν ο Αρτόχμης, που είχε γυναίκα θυγατέρα του Δαρείου."

η Μυγδονία

φρυγικό λεξιλόγιο

• αναρ=ο σύζυγος (αρχ.ελλ ανήρ)
  
• αγόρανι=αγοράζουν
• άκαλα =νερό ,θρακικό άχελ (Θυμίζει τον ποταμό Αχελώο)
• βαλήν=βασιλιάς
• βέδυ=επίσης νερό
• βόνεκος=γυναίκα
• βράτερε=αδελφός (αρχ ελλ.φράτηρ)
  
• γέρμε=ζεστός 
  
• γλούρεος χρυσός
• ζέλκια πράσινος
  
• ζεμελος =γη (ίδιας ρίζας με το χαμηλός)
• ιος=ο οποίος
• κακοίοι=κακομεταχειρίζομαι (αρχαίο ελληνικό κακόω)
• κίμερος= μυαλό
• κικλέν=τροχός
• κύνες=ο σκύλος
• μάταρ =μητέρα
• μέκα-=μεγάλος
• ονομαν=ονομα
  
• πατερης=πατέρες
  
• πόδας=πόδι
• σι= αυτό
• τι-=το θέμα αυτό είναι το αντίστοιχο του ελληνικού Ζευς και σημαίνει ο θεός.Γενική τιός του θεού (Διός)

δείγμα κειμένου στα φρυγικά
Ιος νι σεμουν κνουμανει κακουν αδδακετ, γεγειμεναν εγεδου τιος ουταν, ακκε οι βεκος ακκαλος τι δρεγρουν ειτου αυτος κε ουα κ εροκα γεγαριτμενος ας βα ταν τευτους

Όποις κάνει κακό σ'αυτόν τον τάφο,ας φέρει την κατάρα του θεού,και το ψωμί και το νερό ας γίνει γι' αυτόν δυσάρεστο.

Φρυγικό αλφάβητο

εξωτερικοί σύνδεσμοι

λεξικό παλιών γλωσσών
http://www.palaeolexicon.com/

φρυγικό λεξιλόγιο
http://indoeuro.bizland.com/project/glossary/phry.html

φρυγικές επιγραφές
http://titus.fkidg1.uni-frankfurt.de/texte/etcs/phrygian/phryg.htm

φρυγικό ετυμολογικό λεξικό
www.indo-european.nl/cgi-bin/response.cgi?root=leiden&morpho=0&basename=\data\ie\phrygian&first=1

---

Read More

νέα λήμνια επιγραφή

η νέα λήμνια επιγραφή

Πηγή εικόνας:http://blogs.umass.edu/rwallace/2010/12/01/new-lemnian-inscription/ 

Το 2009 βρέθηκε στη Λήμνο,στην Εφέστια μια δεύτερη επιγραφή (η πρώτη ήταν η στήλη της Λήμνου ,το 1886) στην άγνωστη γλώσσα που μιλιόταν στη Λήμνο πριν την αντικατάσταση της με τα αττικά ελληνικά,γραμμένη στο δυτικό ελληνικό αλφάβητο (ευβοϊκό).

Η σύχρονη ακαδημαϊκή κοινότητα έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Λήμνια γλώσσα ήταν συγγενής της ετρουσκικής.

Η επιγραφή  διαβάζεται από δεξιά προς τα αριστερά και σε σύγχρονη μεταγραφή γράφει:

soromš : aslaš hktaonosi : heloke

Από ανάλυσεις που έγιναν στην επιγραφή πιστεύεται ότι :

• μάλλον η λέξη heloke είναι στο 3ο ενικό πρόσωπο κάποιου παρελθοντικού χρόνου ετρουσκική αντίστοιχη κατάληξη -ace και ρίζα hel που σημαίνει σκοτώνω σφάζω στα ετρουσκικά.Δηλάδη αναφέρα σε μια θυσία που έγινε.
• η λέξη hktaonosi είναι στη δοτική με κατάληξη δοτικής πτώσης τη -si,που σημαίνει 'για',πανομοιότυπη με τα ετρουσκικά.
• η λέξη aslaš από σύγκριση που έγινε με ετρουσκικές επιγραφές μάλλον είναι όνομα.Δηλαδή aslaš hktaonosi σημαίνει για ποιόν,σε ποιόν έγινε η θυσία.
• η τελευταία λέξη  surumś είναι προφανής τύπος γενικής πτώσης σε -ś και σημαίνει τί θυσιάστηκε.

Βέβαια αυτές οι εξηγήσεις δεν έχουν αποδειχθεί πλήρως και χωράνε και άλλες πιθανές ερμηνείες της επιγραφής.

Read More

Το ετρουσκικό αλφάβητο

το ετρουσκικό αλφάβητο

Το ετρουσκικό αλφάβητο προήλθε από το ευβοϊκό αλφάβητο (δυτικό ελληνικό) το οποίο το δανείστηκαν οι Ετρούσκοι από τις ελληνικές αποικίες Στην Ιταλία.Από το ετρουσκικό αλφάβητο προήλθε το λατινικό.

Κάποια από αυτά τα γράμματα έχουν και παραλλαγές.Μεταγενέστερα κάποια άλλαξαν ή αφαιρέθηκαν

τα ετρουσκικά γράμματα

σχετικές γλώσσες

ετρουσκικά

Read More

Η Φωνή των Ράσνα: Αποκωδικοποιώντας τη Γλώσσα των Ετρούσκων.

Η Κληρονομιά των Ράσνα

Στην καρδιά της αρχαίας Ετρουρίας, οι Ράσνα, όπως αποκαλούσαν οι Ετρούσκοι τον εαυτό τους, έπλασαν μια γλώσσα μοναδική, ξένη προς τις ινδοευρωπαϊκές ρίζες του ελληνορωμαϊκού κόσμου. Η ετρουσκική γλώσσα, χαραγμένη σε πηλό, πέτρα και μπρούτζο, αντηχούσε στις πεδιάδες της βορειοδυτικής Ιταλίας και στα παράλια της Κορσικής, από το 1200 έως το 550 π.Χ. Δανειζόμενοι το ευβοϊκό αλφάβητο από τις ελληνικές αποικίες, οι Ετρούσκοι το μετέτρεψαν σε καθρέφτη της ψυχής τους, γράφοντας από δεξιά προς τα αριστερά, με γράμματα αντεστραμμένα, σαν να ήθελαν να κρατήσουν τα μυστικά τους κρυφά.

Η γλώσσα τους, αν και δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί πλήρως, μας ψιθυρίζει ακόμη μέσα από εκατοντάδες λέξεις και επιγραφές, όπως η μυστηριώδης Στήλη της Λήμνου, που φαίνεται να μοιράζεται την ίδια γλωσσική ρίζα. Από το ετρουσκικό αλφάβητο γεννήθηκε το λατινικό, δίνοντας ζωή στις λέξεις που διαμόρφωσαν τον δυτικό κόσμο. Παρακάτω, τα γράμματα παρουσιάζονται σε μεγάλα, κίτρινα τετράγωνα πλαίσια, μαζί με την προφορά τους και τις λατινικές τους αντιστοιχίες.

Τα Γράμματα των Ράσνα

𐌀

A

/a/

A

𐌁

B

/b/ (σπάνιο)

B

𐌂

C

/k/

C

𐌃

D

/d/ (σπάνιο)

D

𐌄

E

/e/

E

𐌅

V

/v/

V

𐌆

Z

/z/

Z

𐌇

H

/h/

H

𐌈

Θ

/tʰ/

Θ (Th)

𐌉

I

/i/

I

𐌊

K

/k/

K

𐌋

L

/l/

L

𐌌

M

/m/

M

𐌍

N

/n/

N

𐌏

P

/p/

P

𐌐

Ś

/ʃ/

Ś (Sh)

𐌑

R

/r/

R

𐌒

S

/s/

S

𐌓

T

/t/

T

𐌔

U

/u/

U

𐌕

Φ

/pʰ/

Φ (Ph)

𐌖

Χ

/kʰ/

Χ (Kh)

𐌗

F

/f/

F

𐌘

Αριθμός 100

/θ/ (αριθμός 100)

—

𐌙

Αριθμός 50

/χ/ (αριθμός 50)

—

𐌚

F (παραλλαγή)

/f/ (παραλλαγή)

F

Η Φωνή της Ετρουσκικής

Ο Άρης του Τόντι, μπρούτζινο ετρουσκικό άγαλμα

Οι Ετρούσκοι, γνωστοί στους Έλληνες ως Τυρρηνοί, υπήρξαν ένας λαός που άνθισε βαθιά επηρεασμένος από τον ελληνικό πολιτισμό, μα με μια γλώσσα που παρέμενε ξεχωριστή, χωρίς γνωστούς προγόνους ή απογόνους. Οι λέξεις τους, όπως το φersu που έδωσε στα λατινικά τη λέξη persona, ή το Rumon, πιθανή ονομασία του ποταμού Τίβερη, άφησαν ίχνη που ακόμη αναζητούμε. Η ετρουσκική γλώσσα, αν και αντικαταστάθηκε από τα λατινικά έως το 550 π.Χ., διατηρήθηκε για λίγο στα χέρια λίγων Ρωμαίων, με τον αυτοκράτορα Κλαύδιο να είναι ο τελευταίος που κατέγραψε τη γνώση της, συντάσσοντας ένα χαμένο έργο είκοσι τόμων και ένα λεξικό, εμπνευσμένος από την ετρουσκικής καταγωγής σύζυγό του, Ουργκουλάνιλλα.

Η Στήλη της Λήμνου, γραμμένη σε ελληνικό αλφάβητο αλλά σε γλώσσα που μοιάζει με την ετρουσκική, και οι θεωρίες που συνδέουν την ετρουσκική με τη μινωική, προσθέτουν στρώματα μυστηρίου σε αυτή την αρχαία φωνή. Παρακάτω, εξερευνήστε το λεξιλόγιο των Ράσνα, λέξεις που αποκαλύπτουν τη ζωή, τη θρησκεία και την κοινωνία τους.

Λεξιλόγιο των Ράσνα

Ετρούσκος πολεμιστής, περίπου 500 π.Χ.

• ac: φτιάχνω ή προσφέρω, λατινικά: facere
• ais ή eis: θεός, λατινικά: Deus
• aisar: θεοί
• apa: πατέρας, λατινικά: pater
• ati: μητέρα, λατινικά: mater
• clan: γιος, λατινικά: Cliens
• lauchum: βασιλιάς
• lautun: οικογένεια
• puia: γυναίκα, σύζυγος, λατινικά: puella
• suthi: τάφος
• usil: ήλιος
• vinum: κρασί
• ziva: οι πεθαμένοι, λατινικά: Avis (πρόγονοι)

Αυτές οι λέξεις, χαραγμένες σε αγγεία και τάφους, αποκαλύπτουν έναν λαό που τιμούσε τη οικογένεια, τη θρησκεία και τη φύση. Το λεξιλόγιο τους, αν και περιορισμένο, μας επιτρέπει να κρυφοκοιτάξουμε στον κόσμο τους.

Οπτικοακουστικό Ταξίδι

Αυτά τα βίντεο φέρνουν στο φως την ετρουσκική κληρονομιά, από την τέχνη και τη γραφή τους έως τις προσπάθειες αποκρυπτογράφησης της γλώσσας τους, που παρέμεινε ζωντανή μόνο στα χέρια λίγων, όπως ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Κλαύδιος.

Ανακαλύψτε το ετρουσκικό αλφάβητο, όπου μεγάλα γράμματα σε κίτρινα τετράγωνα πλαίσια αφηγούνται την ιστορία των Ράσνα, ενός χαμένου πολιτισμού.

Read More

Ανακάλυψη δισκίων με ασσυριακή σφηνoειδή γραφή

Αρχαιολόγοι  ανακαλύψαν  δισκία ηλικίας 4.000 ετών που αντιπροσωπεύουν μια από τις πρώτες γραπτές συμφωνίες εμπορίου στην Ανατολία, σύμφωνα με  καθηγητή από το Τμήμα του Πανεπιστημίου Ιστορίας και Γεωγραφίας της Άγκυρας.

Read More

Η λουβική γλώσσα

Η λουβική είναι μία εξαφανισμένη γλώσσα της Ανατολίας που άνηκε στον κλάδο της ινδοευρωπαϊκής γλωσσικής οικογένειας.

Λουβικά ιερογλυφικά.

Η λουβική ήταν στενά συνδεδεμένη με τη γλώσσα των Χετταίων, και ήταν μία από τις γλώσσες που μιλιούνταν από πληθυσμιακές ομάδες στην Arzawa, στα δυτικά και νοτιοδυτικά του πυρήνα της περιοχής των Χετταίων.  

Σε παλαιότερα κείμενα,για παράδειγμα στον  κώδικα των Χετταίων,οι περιοχές που μιλιούνταν τα Λουβικά, συμπεριλαμβανομένης και της Arzawa και της Kizzuwatna  ονομάζονταν Λουβία.

Στην μεταχετταιική εποχή, η περιοχή της Arzawa ,έμεινε γνωστή ως Λυδία (ασσυριακά-Luddu).

Τα λουβικά  είναι είτε ο άμεσος πρόγονος των λυκικών, είτε ένα στενός συγγενής του προγόνου των λυκικών. 

Τα λουβικά είναι επίσης μία από τις πιθανές υποψήφιες για τη γλώσσα που μιλούσαν οι Τρώες. Η γλώσσα των Τρώων  πιθανώς και να ήταν μια Τυρρηνική γλώσσα που σχετιζόταν με τη Λήμνο».

Εξαφανίστηκαν  γύρω στο 600 π.Χ.

Η σφηνοειδής λουβική 

H σφηνοειδής λουβική είναι ένας όρος που αναφέρεται στο σώμα των λουβικών κειμένων που βεβαιώνεται στις πινακίδες με τα αρχεία της Χαττούσα και  είναι ουσιαστικά το ίδιο σύστημα σφηνοειδούς γραφής που χρησιμοποιoύνταν για τα Χιττιτικά.

Στον κατάλογο του  Laroche των Χεττιτικών κειμένων, στο σύνολο των Χεττιτικών κειμένων στη σφηνοειδή γραφή οι λουβικές ενθέσεις  ως επί το πλείστον αποτελούνται από τελετουργίες.   

Τα σφηνοειδή λουβικά  κείμενα είναι γραμμένα σε διάφορες διαλέκτους, από τις οποίες οι πιο εύκολα αναγνώσιμες  είναι η λουβική της  Kizzuwatna,της Istanuwa  και των Αυτοκρατορικών Λουβικών.Η τελευταία διάλεκτος αντιπροσωπεύει το ιδίωμα της Hattusa  του 14ου-13ου αιώνα π.Χ. 

 

εξάπλωση της λουβικής γλώσσας (σύμφωνα με τον Melchert 2003)

Λουβικό λεξιλόγιο

arai- (μακρύς) [χιττιτικό ara-]

ašhar- (αίμα) [ινδ. *esor- (αίμα), καρικό *eshar- (αίμα)]  

gaši- (επίσκεψη) [IE *gasti- (επισκέπτης)] 

*hulani (μαλλί) [IE *wl-n- (μαλλί), χιττιτικό hulana-] 

harwas δρόμος 

isarwilis δεξιά

ipalis αριστερά

εξωτερικοί σύνδεσμοι

λουβικό γλωσσάριο (στα αγγλικά)

http://indoeuro.bizland.com/project/glossary/luwi.html 

λουβικά ιερογλυφικά (στα αγγλικά)

http://www.ancientscripts.com/luwian.html

---

Read More