Το λυκικό αλφάβητο χρησιμοποιούταν για τη γραφή της λυκικής,μιας γλώσσας που μιλιόταν μέχρι τον 3ο αιώνα π.X. στη νοτιοδυτική Μικρασία .Το αλφάβητο αυτό βασιζόταν σε ένα αρχαϊκό δωρικό ελληνικό αλφάβητο με την προσθήκη επιπλέον 6 γραμμάτων για την απόδοση φθόγγων που δεν υπήρχαν στα ελληνικά. Αποτελούταν από 29 γράμματα.
Τα περισσότερα από τα γράμματα αντιστοιχούν στα ελληνικά,αλλά εννιά από αυτά φαίνεται να μην έχουν σχέση και είτε είναι πρωτότυπα είτε πάρθηκαν από άλλα αλφάβητα.
Η μπουριατική είναι μια μογγολική ποικιλία που μιλιέται από περίπου 400 χιλιάδες άτομα κυρίως στη Ρωσία,γύρω από τη λίμνη Βαϊκάλη.Από κάποιους θεωρείται ως διάλεκτος των μογγολικών (διάλεκτος Χάλχα),ενώ από άλλους ως χωριστή μογγολική γλώσσα.
Επιπλέον περίπου 100 χιλιάδες άτομα βουριατικής καταγωγής ζουν στη Μογγολία και την Κίνα.
Στη Ρωσία μιλιούνται επίσης και από μερικές χιλιάδες Ρώσων που έχουν μάθει τη γλώσσα.Σήμερα γράφεται στο κυριλλικό αλφάβητο.
μπουριαάντ χέλεν
Χωρίζεται σε πέντε διαλέκτους με σημαντικότερη τη διάλεκτο Χόρι που μιλιέται στη Ρωσία και τη Μογγολία και αποτελεί τη βάση της μπουριατικής λογοτεχνικής γλώσσας.Το λεξιλόγιο της κάθε διαλέκτου είναι επηρρεασμένο από την επίσημη γλώσσα της χώρας που μιλιέται,τα ρωσικά,τα κινέζικα και τα μογγολικά.
Μπουριάτοι
Όπως όλες οι μογγολικές γλώσσες και διάλεκτοι,έτσι και αυτή κύριο χαρακτηριστικό έχει την φωνηεντική αρμονία,ένα φαινόμενο που παρατηρείται και στις τουρκογενείς γλώσσες.Επίσης κάνει διάκριση ανάμεσα σε ανοιχτά-κλειστά και βραχέα-μακρά φωνήεντα.
Η ομόσπονδη Μπουριατική Δημοκρατία στη Ρωσία
Μέχρι την Οκτωβριανή Επανάσταση τα μπουριατικά γράφονταν στην παλαιομογγολική γραφή,η οποία κατόπιν αντικαταστάηθηκε από την κυριλλική για πολιτικούς λόγους αλλά και διότι θεωρήθηκε ότι το παλιό αλφάβητο δεν απέδιδε καλά τους φθόγγους της γλώσσας και εμπόδιζε την ανάπτυξη της λογοτεχνίας.
Το ταϊλανδέζικο αλφάβητο χρησιμοποιείται για τη γραφή της ταϊλανδέζικης γλώσσας καθώς και άλλων γλωσσών στην Ταϊλάνδη.
Είναι ένα συλλαβικό αλφάβητο και αποτελείται κυρίως από 44 σύμφωνα.Πιστεύεται ότι προήλθε από το παλαιό αλφάβητο Χμερ.
Κάθε σύμφωνο διαβάζεται με το φωνήεν 'ο' όταν βρίσκεται ανάμεσα σε δύο συλλαβές και το φωνήεν 'α' στο τέλος της λέξης,φωνήεντα τα οποία δεν γράφονται αλλά εννοούνται.
Τα υπόλοιπα φωνήεντα αποδίδονται με διακριτικά σημεία που μπαίνουν σε διάφορες
θέσεις γύρω από τα σύμφωνα, πάνω, κάτω,μπροστά ή πίσω από αυτά.
τα υπόλοιπα
Μερικά σύμφωνα αποδίδονται με περισσότερα από ένα σύμβολα,τα οποία στο παρελθόν προφέρονταν διαφορετικά αλλά σήμερα συνεχίζονται να χρησιμοποιούνται ,παρ'όλο που προφέρονται το ίδιο,για λόγους ιστορικούς.
Άλλα χρησιμοποιούνται μόνο σε δανικές λέξεις από τα σανσκριτικά,τα πάλι και τα χμερ.
Επιπλέον το κάθε σύμφωνο χωρίζεται σε τρεις κατηγόριες που αποτελούν ένδειξη για το πώς πρόφερεται η κάθε συλλανβή της ταϊλανδέζικης γλώσσας.
Τα ταϊλανδέζικα είναι τονική γλώσσα με πέντε τρόπους τονισμού,σαν τα κινέζικα τα οποία έχουν 4 τρόπους τονισμού (τα μανδαρίνικα,ενώ τα καντονέζικα έχουν 7 τόνους).
Διάκριση ανάμεσα σε κεφαλαία και μικρά δεν γίνεται.
Ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό της ταϊλανδέζικης γραφής είναι ότι δεν αφήνονται κενά ανάμεσα στις λέξεις,παρά μόνο για δηλωθεί το τέλος μιας πρότασης.
Το ταϊλανδικό αλφάβητο χρησιμοποιείται επίσης και για τη γραφή των σανσκριτικών.
Ο όρος 'σκυθικές γλώσσες' αναφέρεται σε όλες τις γλώσσες που μιλιούνταν σε μια αχανή έκταση που στην αρχαιότητα ήταν γνωστή ως Σκυθία.
Η Σκυθία εκτεινόταν από τον ποταμό Βιστούλα στην ανατολική Ευρώπη μέχρι την κεντρική Ασία,τη Μογγολία και το ανατολικό Ιράν.
Χωρίζονται κυρίως σε τρεις χρονικές περιόδους:
σκυθική γλώσσα (800-300 π.Χ.)
σαρματική γλώσσα (300 π.Χ.-400 μ.Χ.)
αλανική γλώσσα (400 -1000 μ.Χ.),απόγονος της οποίας θεωρούνται τα οσσετικά.
Οι μαρτυρίες που έχουμε γι'αυτές τις γλώσσες είναι λιγοστές έως μηδαμινές και περιορίζονται σε αναφορές αρχαίων συγγραφέων και επιγραφές.
Σκυθική χτένα.
Η κύρια πηγή είναι ανθρωπωνύμια (Άβραγος από τη ρίζα άβρα=ουρανός,Γάος από τη ρίζα γάου=αίμα),τοπωνύμια και ονόματα φυλών σε αρχαία ελληνικά κείμενα και επιγραφές που έχουν βρεθεί στη βόρεια ακτή του Εύξεινου Πόντου.
Από ανάλυση αυτών των στοιχείων προκύπτει ότι πρόκειται για ανατολικές ιρανικές γλώσσες που φαίνεται να σχετίζονται με τα οσσετικά που μιλιούνται σήμερα στον Καύκασο (βόρεια και νότια Οσσετία).
Ένας σημαντικός αριθμός τοπωνυμίων στα βόρεια του Εύξεινου Πόντου θεωρείται σκυθικής προέλευσης.Επίσης σύμφωνα με μια εκδοχή τα ονόματα των ποταμών Δούναβης,Ντον (ο Τάναϊς),Δνείπερος και Δνείστερος είναι σκυθικά.
Σύμφωνα με μία άλλη εκδοχή προέρχονται από την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή κοινή ρίζα δάνου που πει ποταμός,νερό.Πιθανώς από εκεί προέρχεται και το όνομα των δικών μας των Δαναών.
Χρυσή αγκράφα σκυθικής ζώνης.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι Σκύθες ονόμαζαν τις Αμαζόνες 'Οιορπάτα' και ετυμολόγει τη λέξη ώς συνθετικό των λέξεων οιόρ=άνδρας και πάτα=σκοτώνω στα σκυθικά.
Επιπλέον παραθέτει και κάποια σκυθικά θεωνύμια όπως Άπι=Γαία, Θαγιμάσαδας=Ποσειδώνας κ.α.
Έλληνες μάχονται εναντίον Αμαζόνων
Το 1976 ο Ρώσος γλωσσολόγος και ιρανολόγος Αμπάεφ βασιζόμενος στο μέχρι τότε διαθέσιμο υλικό,εξέδωσε το 'λεξικό σκυθικών λέξεων' που περιείχε πάνω από διακόσια λήμματα.
Η σκυθική γλώσσα επηρρέασε πολλές άλλες γλώσσες και κάποιες σκυθικές λέξεις επιβίωσαν ως δάνεια σε διάφορες σύγχρονες γλώσσες όπως τα ούγγρικα αλλά και σε σλαβικές γλώσσες όπως τα ρώσικα και τα βουλγάρικα.
Παραδείγματα είναι οι ρωσικές λέξεις бог (μπόχ)=θεός, рай (ράϊ)=περιοχή, топор (ταπόρ)=τσεκούρι και άλλες.
Οι σκυθικές γλώσσες χωρίζονται σε δύο κλάδους τον δυτικό, τον λεγόμενο 'σκυθοσαρματικό' και τον ανατολικό ,το ονομαζόμενο 'σάκα'.
Από τον δυτικό κλάδο επιβίωσε μέχρι τον μεσαίωνα η αλανική γλώσσα από την οποία προήλθε η σύγχρονη οσσετική γλώσσα.
Οι Σκύθες
Οι Σκύθες ήταν δεν ήταν ενιαίος λαός αλλά ένα σύνολο νομαδικών φυλών ιρανικής καταγωγής εξαπλωμένη από την Ποντική Στέπα στην Ουκρανία μέχρι την κεντρική Ασία.
Το περιβόητο χρυσό σκυθικό ελάφι που βρέθηκε στη Ρωσία.
Ήταν δεινοί ιππείς και τοξοβόλοι που πολεμούσαν με τον κλασσικό νομαδικό τρόπο μάχης που χαρακτήριζε πολλούς λαούς της περιοχής πριν και μετά. Έριχναν, έφιπποι, βροχή από βέλη και αποσύρονταν με φαινομενική οπισθοχώρηση και κατόπιν αντεπίθεση.
Έτσι πολεμούσαν και οι Πάρθοι αργότερα με τη θρυλική 'παρθική βολή' καθώς και οι Μογγόλοι.
Ο Μέγας Αλέξανδρος τους συνέτριψε στον Ιαξάρτη ποταμό κάνοντας εκτεταμένη χρήση πυροβολικού με καταπέλτες.
Ήταν η πρώτη καταγεγραμμένη στην ιστορία ήττα νομαδικού στρατού από Ευρωπαίους.
Για τη γραφή της πολωνικής γλώσσας χρησιμοποιείται το λατινικό αλφάβητο αντί για το κυριλλικό παρ'όλο που αυτή είναι σλαβική γλώσσα. Αυτό δημιουργεί αρκετές δυσκολίες αφού το λατινικό αλφάβητο δεν πολυταιριάζει για σλαβικές γλώσσες και το αποτέλεσμα είναι στα πολωνικά να υπάρχουν στην ίδια λέξη πολλά σύμφωνα στη σειρά για να αποδόσουν έναν φθόγγο,ενώ στο κυριλλικό για τον ίδιο φθόγγο χρησιμοποιείται ένα και μόνο γράμμα.
Η υιοθέτηση του λατινικού αντί του κυριλλικού αλφάβητου έγινε περισσότερο για θρησκευτικούς λόγους,αφού οι Πολωνοί είναι καθολικοί χριστιανοί και όχι ορθόδοξοι όπως οι περισσότεροι Σλάβοι.Άλλες σλαβικές γλώσσες που γράφονται στο λατινικό αλφάβητο είναι τα τσέχικα,τα σλοβάκικα,τα σλοβένικα ενώ τα σερβικά γράφονται παράλληλα και στο λατινικό και στο κυριλλικό.
Επιπλέον υπάρχουν 3 γράμματα που δεν περιλαμβάνονται στο αλφάβητο και χρησιμοποιούνται σε ξένες λέξεις:
Τα καταλανικά ή καταλωνικά είναι μια απόγονος γλώσσα των λαϊκών λατινικών όπως τα ισπανικά,γαλλικά,ιταλικά κ.α. που μιλιούνται από περίπου 12 εκατομύρια άτομα κυρίως στην Ισπανία.
Από τον 10ο μ.Χ. αιώνα γνώρισαν μεγάλη άνθιση και εκδόθηκαν πολλά έργα πάσης φύσεως με αποκορύφωμα τη βαλενσιανή χρυσή εποχή κατά την οποία η καταλωνική λογοτεχνία έφτασε στο αποκορύφωμά της .
Κατά τη διάρκεια της ιστορίας τους μέχρι σήμερα πέρασαν από περιόδους απαγόρευσης και καταστολής ,αλλά σήμερα είναι μια υγιής γλώσσα που μιλιέται από εκατομμύρια παράλληλα με τα επίσημα ισπανικά (ισπανικά της Καστίλλης).
Οι περιοχές που χρησιμοποιούνται είναι στην Ισπανία η Καταλωνία,η Βαλένσια,η ανατολική Αραγωνία,οι Βαλεαρίδες νήσοι και μια μικρή λωρίδα στη Μούρσια. Εκτός Ισπανίας μιλιούνται στη Βόρεια Καταλωνία η οποία βρίσκεται στη νότια Γαλλία,στο κρατίδιο της Ανδόρας όπου είναι επίσημη γλώσσα καθώς επίσης και στην πόλη Λαλκέρ στη Σαρδηνία της Ιταλίας.Όλες αυτές οι περιοχές είναι γνωστές και ως καταλανικές χώρες.
τα καταλανικά στην Ισπανία,τις Βαλεαρίδες νήσους και τη Σαρδηνία
Εξελίχθηκαν από τα λαϊκά λατινικά και στις δύο πλευρές των Πυρρηναίων και μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά με τις γαλλορωμανικές,τις ιβηρορωμανικές και γαλλοϊταλικές ποικιλές των λατινικών.Χωρίζονται σε δύο διαλεκτικές ομάδες την ανατολική και δυτική.
Γράφονται στο καταλωνικό αλφάβητο,που βασίζεται στο λατινικό:
A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y ,Z
επιπλέον χρησιμοποιούνται τα γράμματα K,W,Υ σε ξένες λέξεις.
και τα φωνήεντα παίρνουν διακριτικά σημεία: À, É, È, Í, Ï, Ó, Ò, Ú, Ü,Ç.
Το Δουκάτο των Αθηνών.
Οι Καταλανοί στην Ελλάδα. Η Καταλανική Κομπανία.
Η κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους κατά την τέταρτη σταυροφορία οδήγησε στην δημιουργία λατινικών κρατών στον ελλαδικό χώρο σηματοδοτώντας την αρχή της εποχής της Φραγκοκρατίας.
Η Καταλανική Κομπανία.
Ο Ροζέ ντε Φλορ ,γιος Γερμανού στρατιώτη και Ιταλίδας απ' το Μπρίντεζι αρχικά άνηκε στους Ναΐτες Ιππότες.
Όταν αυτοί τον κατηγόρησαν για διαφθορά ,εκείνος διέφυγε και πρόσφερε τις υπηρεσίες του στο βασιλιά της Σικελίας. Μετά την ειρήνη του Καλταμπελόττε όμως έμεινε άνεργος.
Ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Ανδρόνικος ο Παλαιολόγος ισχυρά πιεζόμενος απ' τους Τούρκους στη Μικρασία προσέλαβε τον Ντε Φλορ και την Κομπανία του. Αδυνατώντας να τους πληρώσει συμφώνησε μαζί τους να τους προσφέρει μέσα για τη μετάφορα τους στη Μικρασία.
Εκείνοι εγκαταστάθηκαν στην Κύζικο και καταστρόποσαν ακολούθως τους Τούρκους δείχνοντας την αξία τους στα πεδία των μαχών.
Κινήσεις της Καταλανικής Κομπανίας
στη Μικρασία και τα Βαλκάνια.
ΗηΗ
Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία η οποία ήταν αποδιοργανομένη ένιωσε την απειλή και ο Μιχαήλ Παλαιολόγος οργάνωσε τη δολοφονία του αρχηγού τους του Ντε Φλορ με την ελπίδα να διαλυθούν και να φύγουν χωρίς τον αρχηγό τους.
Εκείνοι αντίθετα αναδιοργανώθηκαν εξελέγοντας νέο αρχηγό και άρχισαν τις σφαγές και τις λεηλασίες με σκοπό να δημιουργήσουν κράτος στη Μικρασία.Λεηλάτησαν όλη την Καλλίπολη και σφαγίασαν τους κατοίκους.
Ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας έστειλε στρατό να τους αντιμετωπίσει αλλά συνετρίβη σε μια φοβερή μάχη με 20 χιλιάδες νεκρούς.
Μετά απ' αυτή την ήττα τα βυζαντινά εδάφη ήταν στο έλεος της Καταλανικής Κομπανίας. Οι Καταλανοί πέρασαν στα Βαλκάνια και καταλεηλάτησαν τη Μακεδονία και τη Θράκη.
Δεν άφησαν τίποτα όρθιο ,σκότωναν και έσφαζαν όποιον έβρισκαν μπροστά τους. Ούτε οι μονές του Αγίου Όρους δεν γλίτωσαν.
Ο Ανδρόνικος τότε έστειλε κι άλλο στρατό να τους αντιμετωπίσει ενώ οι Καταλανοί υποχώρησαν στη Θεσσαλία . Νιώθοντας στριμωγμένοι δεν είχαν άλλη επιλογή απ' το να επιτεθούν στο φράγκικο Δουκάτο των Αθηνών.
Το Δουκάτο των Αθηνών είχε δημιουργηθεί από τους Φράγκους στην Αττικοβοιωτία οι οποίοι το κράτησαν μέχρι το 1311 οπότε και περιήλθε στα χέρια των Αραγονέζων Καταλανών.
Φράγκοι έφιπποι ιππότες αντεπιτίθονται στην Καταλανική Κομπανία.
Οι Καταλανοί μισθοφόροι της Καταλανικής Κομπανίας σφαγίασαν τους Φράγκους ευγενείς και μετά μια φονική μάχη στην ελώδη περιοχή του Κηφισού της Βοιωτίας πήραν τον πλήρη έλεγχο του Δουκάτου το οποίο θα παραμείνει στα χέρια τους τα επόμενα 100 χρόνια με επίσημη γλώσσα τα καταλανικά.
Κατά τη μάχη δεν επέζησε ούτε ένας στρατιώτης του Δουκάτου για να φέρει τα νέα της ήττας στην Αθήνα.
Στους Νεοέλληνες υπάρχει το επίθετο Καταλανός που ίσως προέρχεται απ' την εποχή εκείνη.
Σ'αυτή εδώ την ανάρτηση συγκέντρωσα όλες τις άλλες αναρτήσεις που έχουν τη μορφή πολύ σύντομων μαθημάτων στη γεωργιανή γλώσσα με φράσεις, λέξεις και άλλα.
Σκοπός αυτών των σύντομων ,κυρίως, αναρτήσεων είναι διαβάζοντάς τες να εξοικειωθείτε σιγά,σιγά με τη γλώσσα.
