Πίνακας Περιεχομένων
Σημείωση: Κάντε κλικ στο εικονίδιο του ηχείου (🔊) για να ακούσετε την προφορά λέξεων και φράσεων στα Αρμένικα ή Ελληνικά. Οι διαδραστικές ασκήσεις σας βοηθούν να εξασκήσετε την αναγνώριση του αλφαβήτου και του λεξιλογίου.
Εισαγωγή
Το αρμένικο αλφάβητο, γνωστό στα αρμένικα ως Հայոց գրեր (Hayots grer) ή Այբուբեն (Aybuben), επινοήθηκε το 405 μ.Χ. από τον Μεσρόπ Μαστότς (Մեսրոպ Մաշտոց). Σκοπός του ήταν η δημιουργία ενός γραπτού συστήματος για την αρμενική γλώσσα, ώστε να διευκολυνθεί η μετάφραση θρησκευτικών κειμένων και να διατηρηθεί η πολιτιστική ταυτότητα των Αρμενίων. Το αλφάβητο, με αρχικά 36 γράμματα και δύο επιπλέον (օ, ֆ) που προστέθηκαν τον Μεσαίωνα, χρησιμοποιείται για την ανατολική και τη δυτική αρμενική διάλεκτο.
Το αρμένικο αλφάβητο στα ανατολικά αρμένικα.
Προέλευση
Τον 4ο αιώνα, ο βασιλιάς Βραμσαπούχ ανέθεσε στον Μεσρόπ Μαστότς να δημιουργήσει ένα αλφάβητο για την αρμενική γλώσσα, καθώς η σφηνοειδής γραφή ήταν ακατάλληλη για θρησκευτικά κείμενα. Ο Μαστότς μελέτησε ελληνικά και λατινικά αλφάβητα στην Αλεξάνδρεια, αλλά δημιούργησε ένα μοναδικό σύστημα για τους φθόγγους της αρμενικής. Το 405 μ.Χ., παρουσίασε το αλφάβητο, ενισχύοντας τον χριστιανισμό και την αρμενική ταυτότητα.
Ο Άγιος Μεσρόπ Μαστότς, δημιουργός του αρμένικου αλφαβήτου.
Χαρακτηριστικά
Το αρμένικο αλφάβητο περιλαμβάνει 38 γράμματα, αποδίδοντας όλους τους φθόγγους της αρμενικής γλώσσας. Είναι επηρεασμένο από το ελληνικό αλφάβητο, με παρόμοια σειρά και ονομασίες γραμμάτων. Χρησιμοποιείται και στις δύο διαλέκτους (ανατολική και δυτική), ενώ η χειρόγραφη μορφή του είναι καλλιγραφική.
Τα Γράμματα του Αρμένικου Αλφαβήτου
Ա ա
Προφορά: a
Παράδειγμα: Արեւ (Arev, Ήλιος)
Բ բ
Προφορά: b
Παράδειγμα: Բարեւ (Barev, Γεια)
Գ գ
Προφορά: g
Παράδειγμα: Գիրք (Girk, Βιβλίο)
Դ դ
Προφορά: d
Παράδειγμα: Դուռ (Dur, Πόρτα)
Ե ե
Προφορά: e/ye
Παράδειγμα: Երեւան (Yerevan, Ερεβάν)
Զ զ
Προφορά: z
Παράδειγμα: Զատիկ (Zatik, Πάσχα)
Է է
Προφορά: ē
Παράδειγμα: Էրեբունի (Erebuni, Ερεμπούνι)
Ը ը
Προφορά: ë
Παράδειγμα: Ընտանիք (Ëntanik, Οικογένεια)
Թ թ
Προφορά: t’
Παράδειγμα: Թագավոր (T’agavor, Βασιλιάς)
Ժ ժ
Προφορά: ž
Παράδειγμα: Ժամանակ (Zhamanak, Χρόνος)
Ի ի
Προφορά: i
Παράδειγμα: Իմանալ (Imanal, Ξέρω)
Լ լ
Προφορά: l
Παράδειγμα: Լեզու (Lezu, Γλώσσα)
Խ խ
Προφορά: x
Παράδειγμα: Խոսել (Khosel, Μιλάω)
Ծ ծ
Προφορά: ç
Παράδειγμα: Ծով (Tsov, Θάλασσα)
Կ կ
Προφορά: k
Παράδειγμα: Կին (Kin, Γυναίκα)
Հ հ
Προφορά: h
Παράδειγμα: Հայր (Hayr, Πατέρας)
Ձ ձ
Προφορά: j
Παράδειγμα: Ձեռք (Dzerk, Χέρι)
Ղ ղ
Προφορά: ġ
Παράδειγμα: Ղարաբաղ (Gharabagh, Καραμπάχ)
Ճ ճ
Προφορά: č̣
Παράδειγμα: Ճանապարհ (Chanaparh, Δρόμος)
Մ մ
Προφορά: m
Παράδειγμα: Մայր (Mayr, Μητέρα)
Յ յ
Προφορά: y
Παράδειγμα: Յուղ (Yugh, Λάδι)
Ն ն
Προφορά: n
Παράδειγμα: Նոր (Nor, Νέος)
Շ շ
Προφορά: š
Παράδειγμα: Շնորհակալություն (Shnorhakalutyun, Ευχαριστώ)
Ո ո
Προφορά: o/vo
Παράδειγμα: Ոսկի (Voski, Χρυσός)
Չ չ
Προφορά: č
Παράδειγμα: Չոր (Chor, Ξηρός)
Պ պ
Προφορά: p
Παράδειγμα: Պապ (Pap, Παππούς)
Ջ ջ
Προφορά: ǰ
Παράδειγμα: Ջուր (Jur, Νερό)
Ռ ռ
Προφορά: ṙ
Παράδειγμα: Ռադիո (Radio, Ραδιόφωνο)
Ս ս
Προφορά: s
Παράδειγμα: Սեր (Ser, Αγάπη)
Վ վ
Προφορά: v
Παράδειγμα: Վարդ (Vard, Τριαντάφυλλο)
Տ տ
Προφορά: t
Παράδειγμα: Տուն (Tun, Σπίτι)
Ր ր
Προφορά: r
Παράδειγμα: Րոպե (Rope, Λεπτό)
Ց ց
Προφορά: c’
Παράδειγμα: Ցավ (Tsav, Πόνος)
Ւ ւ
Προφορά: w
Παράδειγμα: Ուսուցիչ (Usutsich, Δάσκαλος)
Փ փ
Προφορά: p’
Παράδειγμα: Փողոց (Poghots, Δρόμος)
Ք ք
Προφορά: k’
Παράδειγμα: Քաղաք (K’aghak, Πόλη)
Օ օ
Προφορά: ò
Παράδειγμα: Օր (Or, Ημέρα)
Ֆ ֆ
Προφορά: f
Παράδειγμα: Ֆիլմ (Film, Ταινία)
Ու ու
Προφορά: ow
Παράδειγμα: Ուրախ (Urakh, Χαρούμενος)
Եվ և
Προφορά: ew
Παράδειγμα: Եվ (Yev, Και)
Δείγμα αρμένικης γραφής.
Λεξιλόγιο
Το λεξιλόγιο της αρμενικής γλώσσας έχει επηρεαστεί από ιρανικές, ελληνικές, τουρκικές και αραβικές γλώσσες, διατηρώντας ινδοευρωπαϊκές ρίζες. Παρακάτω παρουσιάζονται βασικές λέξεις:
| Αρμένικα | Ελληνικά | Προφορά | Ήχος |
|---|---|---|---|
| Հայր (Hayr) | Πατέρας | Hair | |
| Մայր (Mayr) | Μητέρα | Mair | |
| Գիրք (Girk) | Βιβλίο | Geerk | |
| Սեր (Ser) | Αγάπη | Sehr | |
| Արեւ (Arev) | Ήλιος | Ah-rev | |
| Լեզու (Lezu) | Γλώσσα | Leh-zoo |
Το ‘Ουραμπαταγκιρκ’, το πρώτο τυπωμένο αρμένικο βιβλίο.
Παραδείγματα Προτάσεων
Οι παρακάτω προτάσεις δείχνουν τη χρήση του αρμένικου αλφαβήτου και λεξιλογίου σε καθημερινές εκφράσεις:
-
Αρμένικα: Ես սիրում եմ գրքեր կարդալ։
Ελληνικά: Μου αρέσει να διαβάζω βιβλία.
Προφορά: Yes sirum em grker kardal. -
Αρμένικα: Արեւը փայլում է։
Ελληνικά: Ο ήλιος λάμπει.
Προφορά: Arevy paylum e. -
Αρμένικα: Իմ հայրը խոսում է հայերեն։
Ελληνικά: Ο πατέρας μου μιλάει αρμένικα.
Προφορά: Im hayry khosum e hayeren.
Αρμενικός πολιτισμός και γλώσσα.
Κατάσταση της Γλώσσας Σήμερα
Η αρμενική γλώσσα ομιλείται από 6-7 εκατομμύρια ανθρώπους στην Αρμενία, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ και τη διασπορά. Παρά τις ιστορικές προκλήσεις, όπως η γενοκτονία των Αρμενίων, παραμένει ζωντανή με πλούσια λογοτεχνία. Οι ανατολική και δυτική διάλεκτοι έχουν φωνολογικές και λεξιλογικές διαφορές, αλλά είναι αμοιβαία κατανοητές.
Γεωγραφική κατανομή της αρμενικής γλώσσας σήμερα.
Καλλιγραφία και Τουρκοαρμένικα
Η αρμένικη καλλιγραφία είναι μια τέχνη με βαθιές ρίζες, με το χειρόγραφο αλφάβητο να διαφέρει από το έντυπο. Κατά την Οθωμανική Αυτοκρατορία, η τουρκική γλώσσα γράφτηκε συχνά με το αρμένικο αλφάβητο, δημιουργώντας τα τουρκοαρμένικα, με χιλιάδες βιβλία και έγγραφα.
Τουρκοαρμένικη έκδοση κειμένου.
Κουίζ
Δοκίμασε τις Γνώσεις σου!
Πότε δημιουργήθηκε το αρμένικο αλφάβητο;
Άσκηση Λεξιλογίου
Επιλέξτε τη σωστή λέξη για κάθε πρόταση:
Ես սիրում եմ ___ կարդալ։
Իմ ___ խոսում է հայերեն։
Διάβασε Επίσης
Υποστήριξε την προσπάθειά μας με ένα like!
