Η γραφή είναι ένα συλλογικό ανθρώπινο επίτευγμα που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια χιλιετιών.Δεν φτιάχτηκε σε μία μέρα αλλά είναι προϊόν μακράς εξέλιξης και συμβολής πολλών πολιτισμών.Έτσι και το ελληνικό αλφάβητο δεν φτιάχτηκε αυθημερόν από το πουθενά αλλά βασίστηκε, επηρρεάστηκε και δανείστηκε από προηγούμενα συστήματα γραφής.Αυτά με τη σειρά τους βασίστηκαν σε άλλα παλαιότερα και ούτω καθ'εξής.Και το γεγονός,που πολλοί δεν θέλουν να δεχτούν , είναι ότι το ελληνικό αλφάβητο προήλθε από το φοινικικό.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι Φοίνικες με αρχηγό τον Κάδμο εγκαταστάθηκαν περίπου το 2000 π.Χ. στην Θήβα φέρνοντας μαζί τους σημαντικές καινοτομίες μια από τις οποίες ήταν η γραφή,τα Κάδμεια γράμματα.Στην αρχή,λέει ο Ηρόδοτος, χρησιμοποιούσαν τα ίδια γράμματα όπως οι άλλοι Φοίνικες,αλλά με τον καιρό άλλαξαν τη γλώσσα τους,μαζί και τη μορφή των γραμμάτων.Δηλαδή έμαθαν ελληνικά και τροποποιήσαν τα γράμματα.Εκείνη την εποχή όλοι οι γείτονες των Φοινίκων της Θήβας ήταν Ίωνες,οι οποίοι υιοθέτησαν τα Κάδμεια γράμματα και συνέχισαν να τα αποκαλούν φοινικικά.Αυτή είναι σήμερα και η αποδεκτή επιστημονική άποψη.
Κάποιοι αρχαίοι συγγραφείς δέχονται μεν ότι το ελληνικό προήλθε από το φοινικικό,αλλά αρχικά η εξέλιξή του ξεκίνησε από την Ελλάδα,όπου σύμφωνα με αυτή την άποψη δημιουργήθηκε το πελασγικό αλφάβητο.Ακολούθως το αλφάβητο αυτό διαδόθηκε στην Αιγύπτο,από όπου και προήλθε το φοινικικό.Άλλοι υποστηρίζουν ότι οι Φοίνικες τροποποίησαν τη μορφή των γραμμάτων και τους έδωσαν φοινικικά ονόματα.Μα ακόμη και αυτές τις απόψεις να δεχτούμε,λένε στην ουσία κάτι διαφορετικό;Οι Φοίνικες,είτε βασίστηκαν είτε όχι σε παλαιότερες γραφές,ήταν οι πρώτοι που συστηματοποίησαν κάποια γράμματα σε αλφάβητο,τα έβαλαν σε μια σειρά και τα ονόμασαν.Και αυτό είναι προφανές όχι μόνο από την οφθαλμοφανή ομοιότητα των ελληνικών γραμμάτων με τα φοινικικά αλλά και από τις φοινικικές ονομασίες τους:άλεφ,μπεθ,γκίμελ,ντάλετ κτλ.Όλες λέξεις φοινικικές που δεν σημαίνουν τίποτα στα ελληνικά.
Κάποια από τα χαραγμένα σημεία που βρέθηκαν σε όστρακα στη Γιούρα και σε πινακίδα του Δισπηλιού της Καστοριάς φέρουν μια ακαθόριστη οπτική ομοιότητα με γράμματα του φοινικικού αλφαβήτου.Δεν γνωρίζουμε μέχρι σήμερα αν πρόκειται για πραγματική γραφή ή απλά σύμβολα.Ακόμη όμως και να πρόκειται για γράμματα ή ακόμη και αν οι Φοίνικες όντως επηρρεάστηκαν από αυτά,δεν υπάρχουν στοιχεία ότι το φοινικικό αλφάβητο ήταν άμεση εξέλιξη αυτών.Το ίδιο ισχύει και για τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά,όπου τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα.Οι Φοίνικες μάλλον πήραν την ιδέα και κάποια ιερογλυφικά σύμβολα από την Αίγυπτο,αλλά αυτοί ήταν οι πρώτοι που δημιούργησαν αλφάβητο, έφτιαξαν ένα περιορισμένο αριθμό γραμμάτων που το καθένα αντιστοιχούσε σε ένα φθόγγο και έδωσαν αυτές τις ονομασίες στα γράμματα.
Ακολούθως οι Έλληνες πήραν τις μορφές ,τις ονομασίες και τη σειρά των γραμμάτων από το φοινικικό το οποίο απέδιδε μόνο σύμφωνα και βασιζόμενοι σε αυτά το τροποποίησαν ώστε να ανταποκρίνεται στην ελληνική φωνολογία ενώ κάποια σύμφωνα τα μετέτρεψαν σε φωνήεντα.Έτσι διαμόρφωσαν το ελληνικό αλφάβητο.
Αυτή ήταν και η δική τους μεγάλη καινοτομία. Δημιούργησαν το πρώτο πραγματικό φωνημικό αλφάβητο με την έννοια που το γνωρίζουμε σήμερα στον Δυτικό Κόσμο, πάνω στο οποίο βασίστηκαν άλλα πολύ σημαντικά αλφάβητα όπως το λατινικό και το κυριλλικό.
No comments:
Post a Comment